teknoloji çağının en büyük buluşlarından biri GPS, tam olarak 43 yıl önce hayatımıza girdi. İlk başlarda sadece askeri amaçlar için tasarlandığı söylenen bu proje günümüzde hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. Peki GPS nedir? GPS konum tespiti ve takibi nasıl yapılıyor? GPS kullanım alanları nelerdir? Tüm bu soruların cevabını sizler için bir araya getirdik.
GPS nedir?
İnsan hayatını önemli ölçüde kolaylaştıran GPS projesinin temelleri 1960‘lı yıllara dayanıyor. Proje, belki de kimsenin hayal bile edemeyeceği bir dizi gizli mühendislik çalışmasının ürünü. ABD Savunma Bakanlığı, GPS teknolojisini 1973 yılının başlarında 24 uydu ile çalışacak şekilde tasarladı. Ancak projenin tam olarak işler hale gelmesi 1994 yılının sonlarına doğru olmuştu. GPS, o dönem Bradford Parkinson, Roger L. Easton ve Ivan A. Getting gibi mühendislerin icatları ile bugünkü halini aldı.
Global Positioning System (GPS), hava, deniz ve kara yolculuğu için konum, hız ve zaman verilerini senkronize etmek için uydular, GPS alıcıları ve algoritmalar kullanan bir navigasyon sistemidir. Cep telefonları, arabalar, akıllı saatler ve İHA‘lar gibi daha yüzlerce alanda kullanılan GPS, haritada bulunduğunuz konumu gösterir. Bu nedenle GPS teknolojisi sayesinde kaybolmak artık büyük bir dert değildir.
GPS uyduları, Dünya merkezli altı yörünge düzleminde, her biri dört uyduya sahip olmak üzere 24 uydudan oluşan bir takımyıldızdan oluşur. Ancak son dönemlerde yayınlanan raporlara göre bu uydulardan yalnızca 18 tanesi aktif olarak çalışmaktadır.
GPS nasıl çalışıyor?
GPS, trilaterasyon adı verilen bir teknikle çalışır. Konum, hız ve yüksekliği hesaplamak için kullanılan trilaterasyon tekniği, konum bilgilerini elde etmek için uydulardan gelen sinyalleri toplar. Bu teknik, açıları değil de mesafeleri ölçmek için hizmet veriyor.
Dünyanın yörüngesinde bulunan GPS uyduları, dünya üzerinde çalıştırılan bir GPS cihazının okuması ve yorumlaması için sinyaller gönderir. Bu uydulardan gelen sinyaller sonrası çalıştırılan GPS alıcısı, bu bilgiler ile dünya üzerindeki konumunu hesaplayabilmektedir. Çalıştırılan GPS cihazı, dünya üzerindeki konumu hesaplamak için en az 4 GPS uydusundan gelen sinyallere ihtiyaç duyar.
GPS hangi alanlarda kullanılıyor?
GPS teknolojisi, farklı sektördeki işletmeler ve kuruluşlar tarafından kullanılan güçlü bir araçtır. Harita mühendisleri, askeri kuruluşlar, pilotlar, tekne kaptanları, ilk müdahale ekipleri, madencilik ve tarım sektöründe çalışanlar, GPS kullananlardan sadece birkaçıdır.
Bunun dışında hassas hız ölçümleri almak, konumu tespit etmek, konumu izlemek veya adres tarifi(navigasyon) için GPS bilgilerine ihtiyaç duyulur. GPS teknolojisi neredeyse tüm hava koşullarında çalışır.
GPS teknolojisi en çok da askeri amaçlar için kullanılmaktadır. Özellikle keşif, gözetleme, istihbarat ve İHA görevlerinde GPS teknolojisinin büyük bir yardımı olmaktadır. Dağlık arazilerde hedef konum belirleme, askeri silahların belirlenen hedefi vurması için GPS teknolojisinin büyük yardımı olmaktadır.
GPS ile konum takibi nasıl yapılır?
Öncelikle bir kişinin izni veya haberi olmadan konum takibi yapmak kesinlikle yasal değildir. Hatta Apple’ın geçtiğimiz yıl piyasaya sürmüş olduğu takip cihazı AirTag, son dönemde amacı dışında kullanılması nedeni ile sıklıkla eleştirilerin odak noktası haline gelmeye başladı.
Burada konum takibi olayını biraz daha netleştirmek gerekebilir. Zira yasal yollarla hiç kimseyi haberi olmadan takip edemezsiniz. Ancak Google’ın Haritalar uygulamasında geçtiğimiz yıllarda kullanıma sunduğu Konum Paylaşımı özelliği ile kullanıcıların gerçek zamanlı konumunu arkadaşları ve ailesi ile paylaşmasına imkan sağlandı.
Bu özelliğin kullanıcı tarafından aktif edilmesi halinde paylaşılanlar listesinde yer alan kişiler; gerçek zamanlı konum, yakın zamanda bulunulan yerler, seyahat şekli ve cihaz bilgileri gibi özel detayları görebilme imkanına sahip oluyor. Ayrıca söz konusu verilerin uygulama kullanımda değilken bile güncellendiğini belirtelim.
Google Haritalar’dan Konum Paylaşma özelliğini aktif etme işlemi şu şekilde;
- Henüz yapmadıysanız kullanıcının Gmail adresini Google Kişiler’inize ekleyin.
- Android telefon veya tabletinizde Google Haritalar uygulamasına girip oturum açın.
- Nasıl oturum açıldığını öğrenin.
- Profil resminiz veya adınızın baş harfi > Konum paylaşımı > Kişi ekle seçeneğine dokunun.
- Konumunuzu ne kadar süre boyunca paylaşmak istediğinizi seçin.
- Konumunuzu paylaşmak istediğiniz kullanıcının profiline dokunun.
- Kişilerinize erişim istenirse Google Haritalar’a erişim izni verin.
- Paylaş’a dokunun.
